Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam đạt gần 23 tỷ USD trong bảy tháng đầu năm, hơn 50% so với cùng kỳ. Vượt qua Bangladesh, và chỉ đứng thứ hai sau Trung Quốc về xuất khẩu hàng dệt may ra thế giới. Nhưng diễn biến phức tạp của dịch bệnh tại các tỉnh, thành phố phía Nam đã bắt đầu “xâm nhập”, ảnh hưởng đến nhịp độ kết quả sản xuất kinh doanh từ tháng 7 vừa qua. Ngoài lo ngại dịch bệnh đang làm gián đoạn chuỗi cung ứng, chi phí logistics tăng cao, thiếu container trầm trọng và tình trạng nhiều cảng biển quá tải hàng hóa xuất khẩu … là những trở ngại, thách thức mà ngành dệt may Việt Nam phải đối mặt.
Kim ngạch xuất khẩu dệt may trong quý II
Theo báo cáo mới công bố của VNDirect, kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam trong quý II/2021 tăng 24,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Thậm chí cao hơn 7,4% so với mức trước đại dịch (quý II/2019). Mức tăng trưởng ấn tượng này nhờ vào nhu cầu gia tăng từ các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam. Như Mỹ (tăng 42% so với cùng kỳ) và EU (tăng 18% so với cùng kỳ).
Ước tính của VNDirect, tổng doanh thu quý II/2021 của các doanh nghiệp dệt may niêm yết tăng 22,1% so với cùng kỳ. Trong khi lợi nhuận ròng trong tăng 141,7% so với cùng kỳ.
Những thách thức mà ngành dệt may phải đối diện
Bất chấp những con số tích cực nói trên, VNDirect đã đưa ra hàng loạt những thách thức mà ngành dệt may phải đối diện trong nửa cuối năm 2021.
Thiếu nguồn nhân lực
Theo đó, đợt bùng phát dịch COVID-19 ở khu vực phía Nam có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng một lần nữa. Do các công ty không thể vận chuyển nguyên liệu. Cũng như thiếu nguồn nhân lực để đảm bảo thời gian giao hàng. Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS) cho biết thời gian giãn cách xã hội kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả kinh doanh của các công ty dệt may. Khi có khoảng 50% nhà máy đặt tại khu vực miền Nam. Hiện tỷ lệ nhà máy phải đóng cửa đã lên tới 30 – 35%. Chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do không đủ kinh phí để thực hiện “3 tại chỗ” cho người lao động.
Theo VITAS, ngành dệt may Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức. Do thiếu hụt lao động và tỷ lệ tiêm vaccine cho ngành dệt may vẫn thấp. VITAS dự báo rằng nếu dịch được kiểm soát vào cuối tháng 8/2021, số lượng công nhân dự kiến sẽ chỉ đạt 60-65%. Do đó, việc thiếu hụt nguồn nhân lực cũng sẽ thách thức lớn cho ngành dệt may trong quý III/2021. Với kịch bản tích cực COVID-19 được kiểm soát vào cuối tháng 8/2021, kim ngạch xuất khẩu của dêt may Việt Nam trong năm 2021 có thể chỉ đạt 33 tỷ USD (giảm 6% so với cùng kỳ). Hoàn thành 84% kế hoạch của Chính phủ Việt Nam cho năm 2021 (39 tỷ USD).
Chi phí logistic tăng cao
Cũng theo VNDirect, chi phí logistic tăng cao cũng là một trở ngại của ngành dệt may Việt Nam. Hiện chi phí logistics, vốn chiếm khoảng 9% giá thành sản phẩm dệt may của Việt Nam. Và hiện chi phí này đang tăng rất mạnh. Theo VnDirect, giá thuê container hiện đã tăng gấp 3 lần trong 6 tháng đầu năm nay. Cùng đó, tình trạng thiếu container rỗng ảnh hưởng đến các doanh nghiệp có đơn hàng ODM, OBM… Làm chậm tiến độ giao hàng cho đối tác. Ông Nguyễn Văn Thời – Chủ tịch TNG cho biết, tình hình thiếu hụt vỏ container và cước vận chuyển quốc tế tăng cao đã tác động trực tiếp tới kết quả kinh doanh của doanh nghiệp này trong tháng 7. Cụ thể làm giảm 27,5 tỷ đồng so với tháng 6.
Bên cạnh đó, việc giá cước vận tải tăng cũng sẽ tạo áp lực giảm giá mua hàng. Với gia công dệt may, các doanh nghiệp đa phần xuất khẩu theo FOB. Việc thuê nhận chuyển chỉ chịu tác động gián tiếp. Song nếu không đảm bảo thời gian giao hàng sẽ ảnh hưởng tới cam kết giao hàng với đối tác. Trường hợp này, không còn cách nào khác là thương lượng lại về thời gian giao hàng cho đối tác. Bởi nếu không phải giao hàng bằng máy bay thì cầm chắc lỗ.