Hiện tại Đồng Nai đang thực hiện việc chuyển đổi mục đích để sử dụng đất phi nông nghiệp. Tuy nhiên quá trình thực hiện rất chậm so với tiến độ đưa ra lúc đầu của chính phủ. Vì vậy mà việc ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh do nhiều công trình dự án vẫn chưa được triển khai. Tuy nhiên, trong diện tích đất của phi nông nghiệp còn thiếu rơi vào nay đất ở khu công nghiệp, cụm công nghiệp và cả thương mại dịch vụ. Quá trình chuyển giao đang gặp khá nhiều khó khăn trắc trở. Vậy cùng tìm hiểu nguyên nhân do đâu mà đến nay vẫn chưa nhận được đầu tư xây dựng nên chưa chuyển đổi mục đích sử dụng.
Đất công nghiệp chưa chuyển mục đích sử dụng
Trong chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt thì đến năm 2020. Đồng Nai có gần 153,8 ngàn ha đất phi nông nghiệp. Tuy nhiên, đến nay tỉnh mới chuyển đổi sang đất phi nông nghiệp được trên 129,2 ngàn ha. Nguyên nhân là do có nhiều dự án đến nay vẫn chưa được đầu tư xây dựng nên chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Đến nay, Đồng Nai còn thiếu so với chỉ tiêu quy hoạch đất phi nông nghiệp là hơn 24,5 ngàn ha. Trong diện tích đất phi nông nghiệp còn thiếu rơi vào đất khu công nghiệp (KCN); cụm công nghiệp, thương mại dịch vụ, cơ sở sản xuất, phát triển hạ tầng, đất ở nông thôn… Mục tiêu của Chính phủ quy hoạch cho tỉnh chuyển đổi nhiều diện tích đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp là để triển khai các công trình, dự án trên lĩnh vực kinh tế – xã hội. Để góp phần tạo ra động lực trong phát triển kinh tế cho địa phương. Như vậy, chuyển đổi đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp chậm đồng nghĩa với việc nhiều công trình, dự án chưa được triển khai xây dựng theo đúng lộ trình, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của địa phương.
Nhưng chỉ tiêu được đưa ra trong quá trình chuyển đổi
Theo chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất năm 2020, Đồng Nai có gần 32,2 ngàn ha đất phát triển hạ tầng kỹ thuật. Tuy nhiên, đến nay, đất hạ tầng kỹ thuật mới đạt gần 22,4 ngàn ha. Thấp hơn so với chỉ tiêu quy hoạch trên 9,8 ngàn ha.
Đơn cử như đất KCN trên địa bàn tỉnh chỉ tiêu quy hoạch đến năm 2020 là hơn 12 ngàn ha. Nhưng đến nay đất KCN mới đạt gần 10,2 ngàn ha, còn trên 1,8 ngàn ha chưa được chuyển mục đích sang đất công nghiệp. Thực tế, nhiều KCN tại Đồng Nai đã được đưa vào quy hoạch mở rộng, đầu tư mới. Nhưng còn vướng thủ tục chưa thể triển khai là: KCN Cẩm Mỹ (H.Cẩm Mỹ), KCN Gia Kiệm (H.Thống Nhất); KCN công nghệ cao Long Thành (H.Long Thành), KCN Ông Kèo (H.Nhơn Trạch)…
Hiện nay, đất công nghiệp của Đồng Nai đã cho thuê gần hết. Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài muốn thuê diện tích đất lớn trong các KCN. Để xây dựng nhà máy nhưng không tìm được. Việc chậm chuyển đổi mục đích sử dụng đất và triển khai mở rộng, đầu tư mới các KCN khiến tỉnh mất đi nhiều cơ hội trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Tương tự, những lĩnh vực khác cũng mất đi không ít cơ hội để phát triển.
Dự kiến hủy hàng trăm dự án trên các lĩnh vực
Đại diện UBND tỉnh cho biết nguyên nhân đất nông nghiệp của Đồng Nai chậm chuyển mục đích sang đất phi nông nghiệp. Do giai đoạn 5 năm trước, các huyện, thành phố đưa vào quy hoạch sử dụng đất nhiều dự án. Nhưng đến khi triển khai các dự án không phù hợp với quy hoạch xây dựng, quy hoạch ngành…
Đây cũng là một trong những lý do dẫn đến việc từ năm 2015 – 2020. Theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tỉnh sẽ thực hiện gần 2.000 dự án trên các lĩnh vực. Tuy nhiên đến nay mới có hơn 800 dự án hoàn thành. Hơn 440 dự án đang thực hiện và trên 700 dự án chưa triển khai. Thời gian tới, trong quy hoạch sử dụng đất cấp huyện giai đoạn 2021 – 2030 được phê duyệt. Và thông qua tỉnh sẽ hủy hàng trăm dự án trên các lĩnh vực vì không triển khai được.
Khả năng trong 5 năm tới, Đồng Nai sẽ chuyển đổi nhiều diện tích đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Để triển khai hàng loạt công trình dự án về hạ tầng giao thông, KCN, khu dân cư; khu đô thị, khu du lịch, thương mại dịch vụ. Dự tính, riêng đất dành cho mở rộng các KCN, xây dựng mới các KCN, cụm công nghiệp lên đến trên 7 ngàn ha. Giao thông cũng được ưu tiên hàng ngàn ha để triển khai nhiều tuyến đường kết nối vùng, tỉnh, huyện, xã. Những nơi sẽ triển khai nhiều dự án là TP.Biên Hòa và các huyện: Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom.